Chociaż nie ma lekarstwa na endometriozę, istnieją różne opcje leczenia, jednak najważniejsza jest prawidłowa i odpowiednio wcześnie postawiona diagnoza. Niestety ginekolodzy często nie potrafią postawić odpowiedniej diagnozy, a postawienie diagnozy zajmuje około 10 lat od momentu wystąpienia pierwszych objawów.
Ból w endometriozie jest bardzo dotkliwy. To tak, jakby wnętrze kobiety było rozrywane kawałek po kawałku. Jest kłujący, szarpiący i rozrywający.
Dziewczynki, a potem kobiety, żyją z tym bólem od pierwszego okresu. Cierpią, nie mogą chodzić, leżeć, nie mogą normalnie funkcjonować, nie mogą jeść ani pić. Do tego pozostają z tym bólem same. I jeszcze muszą udowadniać całemu światu, że są chore…
Początek na ogół jest podobny: ból podczas miesiączki. Lekarz mówi „Dziewczyno, boli – bo musi. Każdą kobietę boli”. Albo: „Taka pani uroda”. Albo: „Urodzi pani dziecko, to przejdzie”. Ale boli dalej. Zaczynają się pielgrzymki do specjalistów. Pacjentka odsyłana jest od ginekologa do gastrologa. Potem do urologa. Na badania – kolonoskopię, testy pod kątem zespołu jelita drażliwego, choroby Crohna – które niczego nie wykazują. I cierpi. Myśli o ciąży – ale jakoś się nie udaje. Czas płynie. A choroba, niezdiagnozowana, rozwija się. Czasem latami.
Bóle miesiączkowe to pierwszy sygnał. To nie jest normalne, że miesiączka tak boli.
U niektórych kobiet nie ma żadnych objawów, ale jest to 25 % chorujących.
Najważniejsze jest badanie eksperckie – ginekolog powinien być specjalistą od leczenia endometriozy, który wykona prawidłowo USG dopochwowe oraz USG transrektalne (przezodbytnicze), jeśli jest podejrzenie występowania ognisk choroby w tych miejscach.
Lekarz zakwalifikuje pacjentkę do leczenia: farmakologicznego czy operacyjnego.
Leczenie ma za zadanie:
- łagodzenie / redukowanie objawów bólowych;
- usunięcie guzów, nacieków, wszczepów;
- zachowanie lub przywrócenie płodności;
- zapobieganie / opóźnianie nawrotu choroby.
Rodzaj leczenia dobierany jest na podstawie stopnia zaawansowania endometriozy, zawsze indywidualnie po wnikliwej diagnozie. Biorąc pod uwagę rozległość oraz stopień ciężkości zmian chorobowych możemy wyróżnić cztery stopnie zaawansowania endometriozy. Zgodnie ze skalą Amerykańskiego Towarzystwa Rozrodu wyróżniamy:
- I stopień – minimalny;
- II stopień – łagodny;
- III stopień – umiarkowany;
- IV stopień – ciężki.
Skala punktowa oparta o rozległość, liczbę i głębokość ognisk endometriozy, ale i obecność torbieli jajników, jak i zrostów, kwalifikuje do danego stopnia zaawansowania choroby.
PAMIĘTAJ: ENDOMETRIOZA JEST CHOROBĄ NIEULECZALNĄ.
Występuje ona u ok. 50-80 % kobiet z przewlekłymi bólami w miednicy oraz u ok. 35-50 % kobiet borykających się z problemem bezpłodności.
LECZENIE OPERACYJNE
Może być diagnostyczne lub terapeutyczne i wykonane za pomocą głównie laparoskopii lub sporadycznie laparotomii (metoda mniej preferowana).
To lekarz ustala zakres i metody stosowane w czasie operacji, które dostosowuje indywidualnie do pacjentki, w oparciu o wyniki badań. Zespół lekarzy specjalistów w dziedzinie leczenia endometriozy dostosowuje zakres zabiegu oraz planowane użycie narzędzi chirurgicznych do przypadku operowanej pacjentki.
W ośrodkach specjalistycznych jest to chirurgia „skrojona na miarę”, przez co leczenie jest precyzyjnie dobrane do każdej pacjentki oraz najnowszych możliwości chirurgii ginekologicznej.
Chirurgia zachowawcza dąży do usunięcia lub zniszczenia wszczepów, uśmierzenia bólu i może w niektórych przypadkach umożliwić zajście w ciążę. Chirurgia zachowawcza może obejmować laparoskopię (operację ambulatoryjną, w której chirurg może obserwować wnętrze jamy brzusznej przez maleńką oświetloną rurkę, która jest wsuwana przez jedno lub więcej małych nacięć brzucha, określana również jako operacja „pępka”) lub laparotomię (bardziej rozległa procedura, pełne nacięcie, dłuższy okres rekonwalescencji). Terapia hormonalna może być przepisywana wraz z zachowawczą operacją. Radykalna chirurgia, która może być konieczna w ciężkich przypadkach, obejmuje wycięcie macicy, usunięcie wszystkich wszczepów i usunięcie jajników.
Obecnie prywatne kliniki dysponują torami wizyjnymi pracującymi w 3D i rozdzielczości Ultra HD 4K, które ułatwiają chirurgowi orientację przestrzenną, nawigację śródoperacyjną. Posiadają również systemy wentylacji, zapewniające doskonałą czystość powietrza poprzez wymienianie go 24 razy na godzinę.
LECZENIE BÓLU: dostępne bez recepty leki przeciwbólowe mogą obejmować aspirynę i acetaminofen, a także inhibitory prostaglandyn, takie jak ibuprofen, naproksen sodowy, indometacynę i kwas tolfenamowy. W niektórych przypadkach mogą być wymagane leki na receptę.
TERAPIA HORMONALNA: Leczenie hormonalne ma na celu zatrzymanie owulacji tak długo, jak to możliwe i może obejmować: doustne środki antykoncepcyjne, leki progesteronowe, pochodną testosteronu (danazol) i agonistów GnRH (leki na hormon uwalniający gonadotropinę). Skutki uboczne mogą być problemem dla niektórych kobiet.
ALTERNATYWNE LECZENIE: Uzupełniające opcje leczenia endometriozy mogą obejmować tradycyjną chińską medycynę, podejście żywieniowe, homeopatię, leczenie alergii i immunoterapię.